ONDÖRDÜNCÜ MEKTÛB

 

Bu mektûb yine yüksek mürşidine yazılmışdır. Yolculukda hâsıl olan şeyleri ve birkaç talebenin hâllerini bildirmekdedir:

Yüksek  kapınızın  kölelerinin en aşağısı olan Ahmed sunar ki, mahlûk ların mertebelerinde görülen  tecellîlerden birazı, önceki mektûbda su nulmuşdu.  Ondan sonra (Vücûb), ya’nî varlığı lâzım olan mertebe görün dü. Bütün  sıfatlar bu mertebededir. Çirkin, siyâh bir kadın şeklinde göründü. Bundan sonra ehadiyyet, ya’nî bir olan varlık, ince bir dıvar üstünde du ran uzun bir genç adam şeklinde  tecellî etdi. Bu iki tecellî hakkânî olarak göründüler. Bundan evvelki tecellîler böyle görünmüyordu. Bu zemân ölmek istedim. Kendimi büyük bir deniz kenârında ayakda gördüm.  Ken dimi denize atmak  istedim. Fekat  arkamdan bir ip ile bağlanmış idim. Bu nun için denize atlayamadım. Bu ipin, maddeden yapılmış olan bedene olan bağlılıklar  olduğunu anladım.  İpin, kopmasını istedim.

Öyle bir hâl oldu ki, gönlümün Allahü teâlâdan başka hiçbirşeyi isteme diğini anladım.  Bundan sonra vücûb makâmının bütün  sıfatları göründü. Bu sıfatlar, bir bakımdan birçok şeylerin aynaları  oldular.  Dahâ  sonra bu aynalarda görünen şeylerin hepsi aşağı döküldüler. Geride yalnız vücûb ma kâmının sıfatları kaldı. Bunlarda görülen  şeylerin ayrılmaları, dökülmele ri de görüldü.  Şimdi sıfatların  asla  verildiği  anlaşıldı.  Onlarda görülen şeylerden ayrılmadan önce, asla verilemezlerdi. Belki verilmiş gibi görü lürlerdi.  (Tecellîi sûrî)ye kavuşanların hâli böyledir. Sıfatlar asla verilin ce, (Fenâi hakîkî) hâsıl oldu. Bundan sonra kendimdeki ve başkalarında ki sıfatları birbirinin benzeri  buldum.  Yerlerinin başka başka olması orta dan kalkdı. Böyle olunca gizli şirklerin  inceliklerinin birçoğundan kurtul dum. Şimdi ne Arş kaldı, ne yer kaldı, ne zemân, ne mekân, ne altı cihet ve ne de eşyâyı ayıran sınırlar kaldı. Eğer senelerce düşünsem âlemden bir zer renin yaratılmış olduğunu bilemem.  Bundan sonra, kendime mahsûs olan (Te’ayyün), kendime mahsûs olan vech göründüler. Bu te’ayyün, eski ve parça  parça  bir elbise gibiydi. Bir kimse giymiş idi. O kimsenin  kendime mahsûs vech olduğunu anladım.  Fekat  hakkânî olarak  anlaşılmadı.  Dahâ sonra bu adamın  yukarı tarafında ve kendisine bitişik ince bir post görün dü. Kendimi  o post  olarak  buldum.  Bu  te’ayyün  elbisesini  kendimden uzak gördüm.  O post üzerinde bir nûr göründü. Biraz sonra gene yok ol du. Bu post ve elbise de yok oldular.  Eskisi gibi câhil ve şaşkın kaldım. Bu görünen şeylerden anladıklarımı yüksek kapınıza bildireceğim. Doğrusu ile yanlışını işâret buyurursunuz. Şöyle ki, o görünen kimse, (Aynı sâbi te)dir.  Vücûb ile imkân arasında bir geçit gibidir. İki yüzü birbirine ben zemez. Arasında elbise bulunan ve nûr görülen  o post da vücûd ile adem arasında geçitdir. Kendimi o post bulmuşdum. Bu da, varlıkla yokluk ara sındaki geçite kavuşmakdır. Bundan önce rü’yâlarda da, kendimi böyle ge çit bulmuşdum. Fekat  o âfâkda  idi. Şimdi ise enfüsdedir. Ya’nî kendimde dir. İkisi arasında başka bir ayrılık dahâ görülmüşdü. Fekat şimdi yazarken onu unutdum. Her  zemanki  hâlim şaşkınlık  ve câhillikdir.  Arasıra böyle oyunlar  da hâsıl oluyor  ve sonra  yok oluyor.  Geride ma’rifetleri kalıyor. Ba’zı şeylerin ne olduğunu anlıyamıyorum. Hâtırımda kalanlara da güve nemiyorum. Bunun için hemen yazmak saygısızlığında bulunuyorum. Böy lece, yüksek işâretinizle, bunlara güvenim hâsıl olur. Kıymetli teveccühle riniz yardımıyla alçak şeylere olan bağlılıklardan kurtulacağımı ümmîd edi yorum. İmdâdıma yetişmezseniz  işim çok güçdür. Fârisî beyt tercemesi: 

Hakkın ve hak adamlarının yardımı olmadan, Melek de olsa kurtulamaz yüz karalığından.

Hindistânın meşhûr  şeyhlerinden Şeyh Abdüllahi Niyâzînin oğlu Şeyh Tâhâ ve hüddâm hâcı Abdül’azîz yüksek kapınızı çok özlemekdedirler. ŞeyhTâhâ da mubârek ayaklarınızdan öper ve kabûl buyurulması için yalvarır. Bu yüksek tarîka  girmek istiyor, candan  yalvardı. İstihâre  yapmasını  söy ledim. Görünüşde çok uygundur.  Burada zikr etmesini  öğrenen  sevdikle rimizin çoğu râbıta  yapmakdadır. Bir kısmı rü’yâ, vâkı’a esnâsında râbıta alıp gelmekdedir. Bir çoğu da Delhiden gelmeden önce râbıta etmişlerdir. Önce huzûra ve şü’ûrsuzluğa dalıyorlar.  İçlerinden birkaçı, sıfatları asla ve riyorlar,  ya’nî ondan  görüyorlar. Geri kalanları böyle değildir. Fekat  hiç biri tevhîdi vücûd ve nûrları  görmek  ve keşflere  kavuşmak  yoluna gitmi yor. Molla Kâsım Alî ve Molla Mevdûd Muhammed ve AbdülMü’min, gö rünüşde cezbe makâmının üst noktasına varmışlardır. Fekat Molla Kâsım Alî inmeye başlamışdır.  Geri kalan ikisinin inmesi bilinmiyor. Şeyh Nûr da noktaya yakındır, fekat kavuşamamışdır. Molla Abdürrahmân da noktaya yakındır. Kavuşmasına az kalmışdır. Molla Abdülhâdî o makâmda huzûra ve şü’ûrsuzluğa dalmışdır.  Diyor ki, (Her  bakımdan hiçbirşeye  benzeme yen bir varlığı “celle şânüh” her şeyde hiç birine benzemeksizin görüyorum. Her işi Onun yapdığını anlıyorum). Yüksek ni’metleriniz,  tâliblere  ve elve rişli olanlara  durmadan yağmakdadır. Bu ni’metleri  onlara  ulaşdırmakda bu aşağı kölenizin hiç hizmeti olmuyor.  Fârisî mısra’ tercemesi: 

Ben o eski Ahmedim, hiç değişmedim.

Bir gün vak’alardan bir vak’ayı anlatırken (O, sevilmişlerden  olmasay dı, maksada  kavuşmakda çok güçlük çekerdi)  buyurmuşdunuz. Bu mahbû biyyetin yüksek ihsânınıza bağlı olduğunu da bildirmişdiniz. Bu müjde nizden çok ümmîdliyim. Bu taşkınlıklarım ve saygısızlıklarım ondandır.